Łodź Kaliska „Prawdopodobnie najlepszy z możliwych światów”

Przekrojowa wystawa najbardziej znanej i docenionej polskiej awangardowej grupy artystycznej Łódź Kaliska, tworzącej od początku lat osiemdziesiątych Ruch artystyczny zwany „Kulturą Zrzuty”, niezależnej zarówno od instytucji państwowych, opozycji czy Kościoła. Grupa w zeszłym roku obchodziła czterdziestolecie swojej niezwykle bogatej i różnorodnej twórczości. Składają się na nią przede wszystkim działania o proweniencji fotomedialnej, tj. serie filmów i fotografii inscenizowanych w warunkach studyjnych, jak i prowokacyjne happeningi i performance, które poza swoim efemerycznym charakterem, stanowiły tworzywo dla realizacji fotograficznych. W skład formacji od początku istnienia wchodzą: Marek Janiak, Adam Rzepecki, Andrzej Świetlik, Andrzej Wielogórski (Makary), Andrzej Kwietniewski (zawiesił działalność w 2007 roku), zaś w kolejnych latach szeregi grupy zasilili Sławek Bit oraz Zofia Łuczko. Łódź Kaliska powstała w atmosferze skandalu, kiedy to jej późniejsi założyciele zostali karnie usunięci z Fotograficznego Pleneru Młodych w Darłowie. Kontrowersje towarzyszyły jej przez cały, bardzo dynamiczny, okres aktywności artystycznej, co bezpośrednio wynikało przede wszystkim z ich sztuki, która by być sztuką, nie może sobie pozwolić na przyjmowanie jakichkolwiek kompromisów. Stanowić ma bowiem nośnik służący materializacji osobistych idei, pozwalający zabierać głos w najważniejszych sprawach i reagować na otaczającą rzeczywistość artystyczną i społeczną. Reakcja ta, tylko jeżeli jest absolutnie szczera i nie skrępowana jakimikolwiek konwenansami, ma szanse przynieść rezultat, jakim będzie zmiana na lepsze komentowanej przez artystów rzeczywistości.

Łódź Kaliska

Kalendarium (wybór)

Skład grupy: Marek Janiak, Andrzej Kwietniewski (do 2007), Adam Repecki, Andrzej Świetlik, Makary (Andrzej Wielogórski), w późniejszym okresie Sławek Bit. Od maja 1983 do września 2019 z grupą współpracowała Zofia Łuczko.

1979 – po relegowaniu z V Ogólnopolskich Fotograficznych Spotkań Młodych czterech twórców ukonstytuowanie się grupy Łódź Kaliska (w hotelu PTTK w Darłowie)

1980 – powstanie manifestu „Sztuki Żenującej”, w późniejszym okresie „Manifestu Sztuki bez Sensu”

maj 1981 – tygodniowy happening w Krakowie: „Siedem dni na stworzenie świata” oraz akcja na Rynku Głównym „Upadek zupełny”

1983–85 – współtworzenie Galerii Strych i Kultury Zrzuty, gdzie wydawano pismo „Tango” oraz realizowano m. in. festiwal „Nieme Kino”

1988 – udział w wystawie „Polska Fotografia Intermedialna; happening z udziałem nagiej modelki – zainscenizowanie dużej fotografii według obrazu Delacroix „Wolność wiodąca lud na barykady”; pokaz filmu „Freiheit, Nein danke!”

1989 – ekspozycja „Erotismus und Heroismus”; obrazoburcze i prześmiewcze prace, a także realizacje o charakterze promocyjnym

lata dziewięćdziesiąte:
– fotografia atelierowa, w dużym stopniu aranżowana
– powołanie Muzeum Łódź Kaliska
– filmowy tryptyk „Pamiętam, pamiętam, pamiętam” (zrealizowany w 1995 r. z okazji stulecia kina dla programu II TVP)
– pastisze fotograficzne słynnych dzieł malarskich (przykładowo: „Tratwa Meduzy”, „Śniadanie na trawie”, „Ślepcy”, „Wenus”)
– sesja fotograficzna w Muzeum Sztuki (1999); pastiszowanie serigrafii „Śniadania na trawie” Alaina Jacqueta
– akcja artystyczna we Florencji (1998) przed obrazem „Narodziny Wenus” Botticellego i na placu Strocci

1999 – obchody 20-lecia istnienia grupy Łódź Kaliska; realizacja instalacji „Czysta Sztuka”, wystawy i happeningi w Łodzi, Warszawie, Budapeszcie ( m.in. „Ostatnia bitwa pod Grunwaldem”, „Tiborek-rozporek”, „Szybkie hujki”, „Wszyscy nago – Performance dla Fotografii”); wydanie bogato ilustrowanego albumu „Bóg zazdrości nam pomyłek”

2001 – udział w wystawie „Irreligia” w Brukseli

2002 – instalacja w ramach Festiwalu Dialogu Czterech Kultur w Łodzi „Tryumf – New Pop”

2003 – „Ogłoszenie doktryny sztuki New Pop” w warszawskim Klubie Aurora; realizacja pokazów prac wyrażających tę ideę („Tryumfu”, „Dziewięciu Gorsetów”, tzw. oper na wzór Cabaret Noltaire, filmów „Le Premier Film (pokolorowany i udźwiękowiony film braci Lumiere), „Fabryki Lodów” i zdjęć w stylistyce reklamy

2004 – sesja fotograficzna dla „Playboya” (protest środowisk prawicowych, oskarżenie o lżenie godła narodowego)

2005 – wystawa w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie „Prawdziwa historia grupy artystycznej Łódź Kaliska (1979–1995)”

2007 – realizacja projektu „Alementarz” w Atlasie Sztuki w Łodzi; „Instrukcja zabijania sztuki. W hołdzie Andy Warholowi dla pieniędzy” w warszawskiej Galerii Program

2009 – cykl czternastu wielkoformatowych fotomontaży „Niech sczezną mężczyźni” (uznanych za najbardziej – obok „Nowego Godła Polski” – szowinistyczne w historii polskiej sztuki
– obchody „300-lecia” istnienia grupy, sympozjum w Darłowie

2011 – akcja na Biennale w Wenecji „W poszukiwaniu sztuki Wysokiej”

2012 – realizacja „Fontanna – niezwykła lepkość gliny” w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku; udział w „Wystawie okolicznościowej” – GRUPPA, KOŁO KLIPSA, LUXUS, ŁÓDŹ KALISKA (Galeria BWA Olsztyn)

2015 – „Gender w sztuce” wystawa zbiorowa

2019 – Festiwal Łodzi Kaliskiej
– wernisaż wystawy „Parada Wieszczów Łodzi Kaliskiej” (Miejska Galeria Szuki)
– edycja specjalna cyklu „Spotkania na antresoli”, poświęcona archiwum Łodzi Kaliskiej w zasobach Biblioteki Muzeum Sztuki w Łodzi
– przegląd filmów i wystawy prac w prestiżowych łódzkich galeriach
– „monstrualne” przyjęcie urodzinowe (28.09.) w pubie „Łódź Kaliska”
– sympozjum „Błogosławione skutki wykluczenia”
– Festiwal ŁK z okazji 40-lecia grupy

Więcej informacji na stronie www.lodzkaliska.pl